ΨΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΩΣΤΕΪΚΑ ΚΑΤΩ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΣΤΗ ΝΑΥΠΑΚΤΟ

ΤΑ ΨΕΜΑΤΑ:

- Η διακονία της ιεραποστολής από τα μοναστήρια είναι ακτιβισμός.

- Η Ιερά Μονή Μετομορφώσεως Σωτήρος Ναυπάκτου δεν έχει λάβει ευλογία να εξασκεί ιεραποστολικό έργο.

- Οι κατασκηνώσεις στα Κωστέικα της κάτω Βασιλικής δεν έχουν εκκλησιαστικά ευλογία- άδεια να λειτουργούν.

Τον τελευταίο καιρό υπάρχει η τάση να αμφισβητείται ευθέως το δικαίωμα (ή μήπως υποχρέωση;) της Ιεράς Μονής της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στη Ναύπακτο να έχει οποιαδήποτε ιεραποστολική δραστηριότητα (ομιλίες, συνάξεις, ραδιοφωνικός σταθμός, συνέδρια, κατασκηνώσεις κλπ). Το επιχείρημα είναι ότι κάθε φορά χρειάζεται άδεια- ευλογία από τον επίσκοπο και τίποτα δεν είναι εκκλησιαστικά ορθό να γίνεται χωρίς αυτή. Κατηγορείται μάλιστα η Μονή ότι έχει ιεραποστολική δραστηριότητα χωρίς να ζητάει άδεια από τον επίσκοπο και επομένως κάθε τέτοια δραστηριότητα θεωρείται ως “παρεκκλησιαστικό έργο”. Κάποιοι μάλιστα ισχυρίζονται ότι εν γένει τα μοναστήρια και οι μοναχοί δεν πρέπει να έχουν ιεραποστολική δραστηριότητα και θεωρούν εκ προοιμίου κάθε τέτοια κίνηση ως “ακτιβιστική”. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Η Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναυπάκτου είναι ένα μοναστήρι καινούριο που ιδρύθηκε το 1977. Είναι εκκλησιαστικά και νομικά αναγνωρισμένο ως Ιερά Μονή και αναφέρεται πνευματικά και διοικητικά στη μητρόπολη Ναυπάκτου. Ο επιχώριος επίσκοπος ωστόσο δεν διοικεί ούτε συν-διοικεί τη Μονή, αφού αυτή διοικείται από το ηγουμενοσυμβούλιο και την ολομέλεια της αδελφότητας. Τα της εσωτερικής ζωής του Μοναστηριού ρυθμίζονται από τον εσωτερικό κανονισμό που δημοσιεύθηκε αρμοδίως το 1984, οι δε κανονικές δικαιοδοσίες του επισκόπου είναι πολύ συγκεκριμένες και περιγράφονται σαφώς σε αυτόν. Ο εσωτερικός κανονισμός αυτός έχει λάβει επίσημη έγκριση από την Ιερά Σύνοδο, επομένως όσα προβλέπονται σε αυτόν έχουν την ευλογία της ελλαδικής εκκλησίας και φυσικά και του επιχώριου μητροπολίτη.

Ο εσωτερικός κανονισμός της Μονής αναφέρει σαφώς ότι η Ιερά Μονή έχει και ιεραποστολικούς σκοπούς:

• Ιεραποστολική, φιλοκοινωνική, Θεολογική δραστηριότητα-διακονία του έργου της εκκλησίας (άρθρο 2 κανονισμού- περί σκοπού της Ι.Μονής)
• Κηρύγματα, ομιλίες, κατηχητικά, λοιπή ιεραποστολή προς διάδοσιν Χριστιανικών αρχών στην κοινωνία, έκδοση βιβλίων, περιοδικού, σύσταση και λειτουργία Οικοτροφείων και λοιπών Ιδρυμάτων προς ψυχικήν καλλιέργειαν της νεότητος, Γηροκομείων και λοιπών φιλανθρωπικών Ιδρυμάτων. (άρθρο 3 κανονισμού- επίτευξη σκοπών της Μονής)
• Λόγω του ότι η Ι.Μονή έχει και ιεραποστολικούς σκοπούς η Ι.Μονή δύναται να ονομάζεται και “Ιεραποστολικό κέντρο- Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναυπάκτου” (άρθρο 69 κανονισμού)
• Για την καλύτερη ανάπτυξη του ιεραποστολικού έργου (η Μονή) δύναται να ιδρύει πνευματικά κέντρα και ιδρύματα, ως και μετόχια με την άδεια του οικείου επισκόπου “εφ'άπαξ δι έκαστον τούτων παρεχομένην”.  Η εντός αυτών των κέντρων και μετοχίων ιεραποστολική, λατρευτική και κοινωνική δραστηριότητα συντελείται με την καθοδήγηση του Ηγουμενοσυμβουλίου “άνευ ετέρας διατυπώσεως”.(...) Τοιαύτα πνευματικά κέντρα δύνανται να εγκατασταθούν εντός των κτιριακών εγκαταστάσεων της Ιεράς Μονής ή των Μετοχίων. (άρθρο 59 κανονισμού).

Σε απλά ελληνικά αν έχει στο παρελθόν δοθεί η ευλογία στην Ι.Μονή να έχει ιδρύσει και να λειτουργεί ένα πνευματικό κέντρο ή μετόχι για ιεραποστολικούς σκοπούς, δεν απαιτείται η εκ νέου άδεια από το μητροπολίτη προκειμένου αυτή να συνεχίσει να λειτουργεί. Και τονίζω ότι η σαφέστατη αυτή διατύπωση έχει την έγκριση όχι μόνο του επιχώριου μητροπολίτη αλλά και της Ιεράς Συνόδου της εκκλησίας της Ελλάδος.

Επομένως το συμπέρασμα που εύκολα βγάζει και ο πιο χαζός από τους αναγνώστες είναι:

• Η ιεραποστολή από τα μοναστήρια και τους μοναχούς ΔΕΝ μπορεί να χαρακτηριστεί ακτιβισμός, που αντιτίθεται στον ορθόδοξο ησυχασμό. Εκτός και είναι η Ι.Σύνοδος αυτή που αλλοιώνει τον ορθόδοξο μοναχισμό,  προσυπογράφωντας τον εσωτερικό κανονισμό της Μονής ο οποίος προβλέπει την ιεραποστολική της δραστηριότητα. Επιπλέον η εκκλησιαστική ιστορία έχει πλήθος από παραδείγματα μοναστηριών και μοναχών με ιεραποστολική αλλά και γενικότερη φιλανθρωπική κοινωνική δράση.
• Ειδικά η Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Ναυπάκτου έχει λάβει ευλογία από την Ι.Σύνοδο και τον επιχώριο μητροπολίτη να διακονεί ιεραποστολικά την εκκλησία και αυτό αποτυπώνεται σαφώς και ρητώς στον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας της. Και μάλιστα για όσα ιεραποστολικά ιδρύματα έχει λάβει άδεια-ευλογία δεν είναι απαραίτητο αυτή να ανανεώνεται προκειμένου αυτά να λειτουργούν.

Έχει όμως η κατασκήνωση στα Κωστέικα της κάτω Βασιλικής λάβει εκκλησιαστική ευλογία να λειτουργεί;

• Ο κατασκηνωτικός χώρος στην Κάτω Βασιλική, αποκτήθηκε με συμβολαιογραφική πράξη δωρεάς, του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου της Ενορίας Γαβρολίμνης, προς την «Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος», με τον σκοπό να ιδρυθούν και να επαναλειτουργήσουν Κατασκηνώσεις νέων στην περιοχή.
 Η κοινωνική αυτή προσφορά των χριστιανών της τοπικής Εκκλησίας της Ναυπάκτου, προς τη νεολαία ιδρύθηκε και ξεκίνησε το έτος 1990 με τη συμφωνία της Ενορίας Γαβρολίμνης, της Ολομέλειας του Μοναστηριού και της ειδικής άδειας και ευλογίας του τότε Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Αλεξάνδρου.
 Άλλωστε μέχρι τότε η Ι.Μονή διακονούσε το ιεραποστολικό έργο της Ι.Μητροπόλεως Ναυπάκτου, μεταξύ των άλλων και με τη διοργάνωση κατασκηνώσεων αρρένων στον Αγ. Παντελεήμονα στο Αντίρριο

Η διακονία αυτή συνεχίστηκε και στο μετόχι της Ιεράς Μονής στα Κωστέικα της Κάτω Βασιλικής, αφού εκεί διοργανώνονταν επί τριετία οι κατασκηνώσεις αρρένων της Ιερά Μητροπόλεως Ναυπάκτου και επί του σεβ. Ιεροθέου.

Με το φτωχό μου το μυαλό συμπεραίνω ότι το μετόχι στα Κωστέικα της Κάτω Βασιλικής έχει λάβει ευλογία ως κατασκηνωτικός χώρος τόσο από τον σεβ. Αλέξανδρο (αφού με την άδειά του ιδρύθηκε), όσο και από το σεβ. Ιερόθεο, αν και δεν ήταν απαραίτητο (βλέπε άρθρο 59 κανονισμού λειτουργίας της Μονής).  Άλλωστε η δωρεά του αγροτεμαχίου στην Μονή έγινε με πολύ συγκεκριμένο σκοπό: τη λειτουργία κατασκηνώσεων με τη σύμφωνη γνώμη ασφαλώς του τότε μητροπολίτη κ. Αλεξάνδρου.

• Πώς είναι δυνατόν λοιπόν σήμερα να ισχυρίζεται κανείς ότι η Μονή δεν έχει λάβει ευλογία να διακονεί ιεραποστολικά την εκκλησία, ακόμα δε περισσότερο να λειτουργεί κατασκηνώσεις στο Μετόχι της (που της δωρήθηκε ακριβώς γι αυτό το σκοπό;)
• Πώς μπορεί οποιοσδήποτε να ακυρώνει τη δωρεά της τοπικής εκκλησίας που έγινε προς όφελος της νεολαίας; Η βούληση του δωρητή (τοπική εκκλησιαστική κοινότητα) γράφεται στα παλαιότερα των υποδημάτων;
• Πώς μπορεί κάποιος να ακυρώνει τους κόπους, τις αγωνίες και την υλική συνεισφορά των πιστών της τοπικής (και όχι μόνο) εκκλησίας, προκειμένου να στηθεί ως κατασκήνωση το μετόχι, που όταν έγινε δωρεά ήταν κρανίου τόπος; Γιατί τέτοια προσβολή στο τοπικό ποίμνιο;
  Πώς είναι δυνατόν να ακυρώνεται η ευλογία των προκατόχων μητροπολιτών και να διαλύεται το κοινωνικό και ιεραποστολικό τους έργο;
• Πώς είναι δυνατόν οποιοσδήποτε να ακυρώνει την ευλογία που έχει η Μονή από την Ιερά Σύνοδο (μέσω του εσωτερικού κανονισμού της) να κάνει την ιεραποστολή της στα κέντρα που έχουν ήδη ιδρυθεί και έχουν λάβει και επισκοπική ευλογία;
• Πώς είναι δυνατόν οποιοσδήποτε να ακυρώνει την ευλογία που έχει η Μονή από την Ιερά Σύνοδο να συντελεί λατρευτική δραστηριότητα εντός των προαναφερόμενων χώρων “άνευ ετέρας διατυπώσεως”, όπως με σαφήνεια προβλέπει ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας της; Να σημειωθεί ότι έχει απαγορευθεί σε οποιοδήποτε ορθόδοξο ιερέα η τέλεση της Θ.Λειτουργίας εντός της κατασκηνώσεως!!
• Γιατί όλη την περασμένη δεκαετία που λειτουργούσαν κατασκηνώσεις στο μετόχι δεν είχε διαμαρτυρηθεί ποτέ ο σεβ. Ιερόθεος; Και δεν διαμαρτυρήθηκε ούτε για "εν αγνοία" του λειτουργία της κατασκήνωσης, ούτε βέβαια ποτέ ετέθη ζήτημα απαγόρευσης πάσης ιεροπραξίας στο χώρο. Τι το καινούριο προέκυψε εν έτει 2012 για να ανακινηθεί θέμα; Να σημειωθεί μάλιστα ότι μέχρι το 2008 καταχωρούσε τις κατασκηνώσεις στα δίπτυχα της εκκλησίας της Ελλάδος, το επίσημο ημερολόγιο της Ιεράς Συνόδου, καθώς και στο ημερολόγιο τσέπης της Ιεράς μητροπόλεως Ναυπάκτου.
• Πώς είναι δυνατόν να τίθενται όψιμα ερωτήματα περί της νομιμότητας ανέγερσης των κτιρίων της κατασκηνώσεως ; Δεν αποτελούν ύβρι προς τον πρωην σεβασμιώτατο μητροπολίτη Ναυπάκτου Αλέξανδρο που επί ημερών του ιδρύθηκαν οι κατασκηνώσεις αλλά και προς τον νυν μητροπολίτη Ιερόθεο που ευλογούσε τις κατασκηνώσεις της μητροπόλεως στο μετόχι; Μήπως παρανομούσαν τότε και οι δυο μητροπολίτες ή δεν υπάρχει κανένα τέτοιο θέμα και απλά κατηγορείται άδικα η Μονή για λόγους εντυπώσεων;
  
  

Είμαι Ναυπάκτιος, λαϊκός και θλίβομαι από την περιρρέουσα διαβολική (με την έννοια της διαστροφής των πραγμάτων) τακτική της ψευδολογίας στην τοπική εκκλησία, που μεταξύ των άλλων μας προσβάλλει προσωπικά ακόμα και τα λαϊκά μέλη της.

Άγγελος Νικολάου

Υ.Γ. Μήπως μετά από όλα αυτά είναι πλέον πασιφανές για ποιους λόγους ο σεβασμιώτατος Ιερόθεος εκβιαστικά ζητά την αλλαγή του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας της Μονής;